همهی ما با ویپها یا سیگارهای الکترونیکی یکبار مصرف آشناییم: آنها را میخریم، استفاده میکنیم و وقتی خالی شدند، دور میاندازیم؛ اما این دستگاههای یکبار مصرف برای محیطزیست بسیار مضرند و باتریهای لیتیوم یونی آنها نیز معمولاً قابل شارژ هستند. به عبارت دیگر، وقتی یک سیگار الکترونیکی یکبارمصرف را دور میاندازید، در واقع یک باتری سالم را که میتوانست برای گوشی، لپتاپ یا حتی یک خودرو استفاده شود، هدر میدهید.
یوتیوبر کریس دُل (Chris Doel) با توجه به اسرافهای صورتگرفته در تجارت سیگارهای الکترونیکی یکبارمصرف، ایدهای به ذهنش رسید. او ۳۵ سیگار الکترونیکی دور انداختهشده را جمعآوری و آنها را به یک پاوربانک تبدیل کرد که توانایی شارژ دستگاههایش از جمله لپتاپ او را دارد.
تمام چیزی که نیاز داشت، سیگارهای الکترونیکی، بُردهای مدار چاپی (PCB) برای بالانس کردن ولتاژ و شارژ سلولها و یک ماژول پاوربانک برای شارژ کردن خود باتریها و شارژ کردن دستگاههای متصل به پاوربانک بود.
طبق کانال یوتیوب کریس، فرایند ساخت پاوربانک نسبتاً ساده بود؛ او با دقت باتریهای سیگارهای الکترونیکی جمعآوریشده را بیرون آورد. این باتریها به یک بُرد PCB دارای مقاومتهای داخلی، برای بالانس کردن سطوح ولتاژ متصل شدند. این مرحله حیاتی بود؛ زیرا سطوح شارژ هرکدام از باتریها با دیگری متفاوت بود و به محض اتصال به همدیگر، سعی میکردند به یک ولتاژ تعادلی برسند. مقاومتها با کند کردن این فرایند، از برابر شدن سریع ولتاژ که میتوانست به سلولها آسیب بزند، جلوگیری کردند.
پس از توازن ولتاژ باتریها، کریس بُرد PCB را با یک برد معمولی که میتوانست باتریها را به ماژول پاوربانک متصل کند، تعویض کرد. طبق گفتهی او، پاوربانک ساختهشده ابتدا ۳۸٪ شارژ داشت و قادر بود بهسرعت گوشی سامسونگ او را شارژ کند و به لپتاپش هم برق برساند. کریس برای اطمینان از عملکرد پاوربانک، آن را حداقل ۶ بار خالی و دوباره شارژ کرد و با هیچ مشکلی مواجه نشد.
ظرفیت و توان پاوربانک دستساز کریس بسیار چشمگیر است؛ او تخمین میزند که ظرفیت آن حدود ۱۵ هزار میلیآمپرساعت باشد، چرا که میتواند باتری ۵ هزار میلیآمپرساعتی گوشیاش را سه تا چهار بار بهطور کامل شارژ کند. با توجه به اتلاف انرژی، ظرفیت واقعی ممکن است نزدیک به ۲۰ هزار میلیآمپرساعت باشد. همچنین این پاوربانک با پشتیبانی از استاندارد پاور دلیوری (PD)، ۱۰۰ وات توان خروجی دارد.
برای تکمیل پروژه، کریس با طراحی محفظهای برای پاوربانک، سعی کرد ظاهر بهتری به آن بدهد. جالب این است که به لطف ماژولار بودن پاوربانک، میتوان پس از فرسوده شدن باتریها، آنها را با باتریهای دیگری که از ویپها بهدست آمدهاند، تعویض کرد.
سیگارهای الکترونیکی یکبارمصرف به معضلی جدی برای محیطزیست تبدیل شدهاند؛ تخمین زده میشود که تنها در ایالات متحده، مصرفکنندگان هر ماه حدود ۱۱٫۹ میلیون ویپ یکبارمصرف خریداری میکنند. تأثیرات زیستمحیطی این موضوع جدی است؛ سیگارهای الکترونیکی یکبارمصرف به آلودگی پلاستیکی، الکترونیکی و آلودگیهای ناشی از مواد شیمیایی سمی دامن میزنند.
باتریهای لیتیوم-پلیمری که در سیگارهای الکترونیکی یکبارمصرف استفاده میشوند، در صورتی که طراحی محصول اجازه میداد، میتوانستند تا ۵۰۰ بار شارژ شوند.
دُل اعلام کرده است که که در آینده آموزش دقیق ساخت پاوربانک را در کانال یوتیوب خود منتشر میکند؛ اما باید اشاره کرد که کار با باتریهای لیتیومی میتواند بسیار خطرناک باشد و برای افراد تازهکار مناسب نیست.
به قلم : جناب آقای مهدی بازیار
منبع : زومیت