ابزاری که CheekAge نام دارد، سن بیولوژیکی و همچنین خطر مرگومیر را با یک نمونه سواپ دهانی تخمین میزند.
یک ابزار ساده میتواند سن بیولوژیکی را با استفاده از اطلاعات اپیژنتیکی از نمونههای سواب دهانی پیشبینی کند و حتی در صورت استفاده از دادههای سایر بافتها، قادر به تعیین موثر خطر مرگومیر نیز است.
ابزار چیکایج (CheekAge) یک «ساعت اپیژنتیک» است؛ یعنی ابزاری که تغییرات جزئی دیانای به نام نشانگرهای متیلاسیون را برای پیشبینی سن بررسی میکند. این نشانگرها در طول زمان در ژنوم ما انباشته میشوند و بر نحوهی بیان و تبدیل ژنهایمان به پروتئینهای کاربردی تأثیر میگذارند. به همین دلیل برای تعیین سن اپیژنیک بهکار میروند.
هدف ساعتهای نسل اول تخمین سن تقویمی بود، اما ساعتهای بعدی معیارهایی از سلامت و سبک زندگی را در نظر گرفتند و نشانگرهای اپیژنتیکی را در خون مطالعه کردند. در اوایل سال ۲۰۲۴، محققان شرکت Tally Health در نیویورک، ابزار چیکایج را ساختند که سوابهای دهانی را تجزیه و تحلیل میکند. چیکایج سن بیولوژیکی فرد را براساس عوامل سبک زندگی خاص مانند وضعیت سیگارکشیدن، شاخص توده بدنی (BMI) و مصرف الکل تخمین میزند.
بهگزارش آیافالساینس، تیم تحقیقاتی در مطالعهای جدید بررسی کرد که آیا چیکایج میتواند خطر مرگ در آینده را پیشبینی کند یا خیر. یافتهها ثابت کرد که این ابزار به اندازهی ساعتهای اپیژنتیک دیگر دقیق و حتی دقیقتر از آنها کار میکند.
با روش جدید، دانشمندان فقط با یک سواپ دهانی میتوانند به شما بگویند که چه زمانی از دنیا خواهید رفت. بااینحال، در گذشته، این فرآیند شامل نمونهبرداری از بافت خون یا قرارگرفتن در معرض مجموعهای از آزمایشاتی بود که به ارزیابی فیزیکی شباهت بسیار داشت.
تیم تحقیقاتی چیکایج را روی مجموعه دادهای متشکل از ۱٬۵۱۳ نفر که در سالهای ۱۹۲۱ و ۱۹۳۶ متولد شده بودند، آزمایش کرد. دادههای بیولوژیکی افراد در طول زندگیشان توسط مطالعهی همگروهی Lothian Birth Cohorts یا LBC در دانشگاه ادینبورگ ثبت شده است. محققان نقاط خاصی را در دیانای مورد بررسی قرار دادند که در آنها گروههای متیل به نوکلئوتید سیتوزین (بخشی از DNA ما) که با نحوهی پیری ارتباط دارند، اضافه میشوند.
محققان دریافتند که هر افزایش انحراف معیار در امتیاز چیکایج با افزایش ۲۱ درصدی خطر مرگ به هر علت همبسته است. بنابراین، افزایش امتیاز چیکایج ممکن است نشاندهندهی پیری سریعتر و احتمال بیشتر مشکلات سلامتی باشد.
دادههای متیلاسیون در LBC بر اساس بزاق نیست و در عوض، نمونههای ثبتشده از خون بود. محققان میگویند دقت چیکایج، حتی در هنگام استفاده از دادههای LBC، نشان میدهد که نشانگرهای مرگومیر در بافتهای مختلف بدن مشترک است.
ماکسیم شوخیرو، از نویسندگان مطالعه و محقق Tally Health، در بیانیهای گفت: «ما همچنین [در مطالعه] نشان میدهیم که مکانهای متیلاسیون خاص برای این همبستگی اهمیت ویژهای دارند و پیوندهای بالقوه بین ژنها و فرآیندهای خاص و مرگومیر ثبتشدهی انسان توسط ساعت ما را آشکار میکند.»
دانشمندان دریافتند که برخی از نقاط مهم متیلاسیون در ژنهای خاصی قرار دارند. یکی از این ژنها PDZRN4 نامیده میشود که به جلوگیری از رشد تومورها کمک میکند. ژن مهم دیگر ALPK2 است که با ایجاد سرطان و سلامت قلب ارتباط دارد.
دکتر آدیو جانسون، از نویسندگان این مطالعه و محقق Tally Health میگوید: «تعیین اینکه آیا ژنهایی مانند ALPK2 بر طول عمر یا سلامتی در مدلهای حیوانی تأثیر میگذارند بسیار جالب است.»
مطالعه در Frontiers in Aging منتشر شده است.
به قلم : سرکار خانم آنیتا طاهرانپور
منبع : زومیت