بوئینگ که زمانی به قراردادن اولین انسانها روی ماه کمک کرد، اکنون در فکر خروج از مسابقهی فضایی است.
براساس گزارشی از وال استریت ژورنال، بوئینگ که در سالهای اخیر در احاطهی مجموعهای از بدبیاریهای مختلف قرار گرفته، درحال ارزیابی فروش کسبوکار باسابقهی فضایی خود ازجمله فضاپیمای سرنشیندار استارلاینر و پروژههای مربوط به پشتیبانی از ایستگاه فضایی بینالمللی است.
تلاش برای فروش کسبوکار فضا، بخشی از راهبرد «کلی اورتبرگ»، مدیرعامل جدید بوئینگ برای بهبود وضعیت شرکت و کاهش زیانهای مالی آن است که هنوز در مراحل اولیه بهسر میبرد و ممکن است درنهایت به معامله ختم نشود.
بوئینگ درحالحاضر با بحران عمیق مالی دستوپنجه نرم میکند. بزرگترین اتحادیهی کارگری شرکت قراردادهای پیشنهادی را رد کرده و با تمدید اعتصاب، موجب توقف بخش عمدهی تولید هواپیماها شده است. درهمینحال، پروژههای فضایی و دفاعی بوئینگ نیز به دلیل تاخیر و افزایش هزینهها دچار مشکل شدهاند.
برای دههها، بوئینگ یکی از بازیگران اصلی در پیشبرد برنامههای بزرگ ناسا، ازجمله ماموریتهای فضانوردی آپولو و ساخت ایستگاه فضایی بوده؛ اما در سالهای اخیر، اسپیس ایکس جایگاه این شرکت بهعنوان پیمانکار برتر آژانس فضایی آمریکا را تصاحب کرده است. ناسا پس از بروز مشکلات در اولین پرواز سرنشیندار استارلاینر، تصمیم گرفت تا دو فضانورد این فضاپیما را در ایستگاه فضایی نگه دارد و چند ماه بعد با کپسول کرو دراگون اسپیس ایکس به زمین بازگرداند.
با وجود تصمیم به فروش بخش فضا، انتظار میرود بوئینگ جایگاه نظارت بر اسپیس لانچ سیستم (SLS) را حفظ کند؛ موشک بزرگی که این شرکت برای بهکارگیری در ماموریتهای اکتشافی قمری میسازد و ناسا هزینهی ساخت آن را تامین میکند. اسپیس لانچ سیستم تقریبا دو سال پیش اولین پرواز خود برای ناسا را با موفقیت انجام داد؛ هرچند بوئینگ در ساخت موشکها با چالشهای تولید و مشکلات کنترل کیفیت سیستم مواجه بوده است.
بوئینگ و لاکهید مارتین، شریک تجاری این شرکت در بیش از یک سال گذشته مشغول یافتن خریدار برای ائتلاف پرتاب و راهاندازی (ULA)، کسبوکار مشترک ارائهدهندهی پرتاب خود بودهاند. این شرکت سرمایهگذاری ۵۰-۵۰، مستقل از بوئینگ و لاکهید مارتین فعالیت میکند و بر پرتاب محمولههای امنیت ملی ایالات متحده تمرکز دارد. موشک جدید ULA به نام ولکان قنطورس تازه شروع به کار کرده و قرار است جایگزین پرتابگرهای قدیمی شود.
اورتبرگ که در ماه اوت بهعنوان مدیرعامل بوئینگ انتخاب شد، میگوید درحال ارزیابی وضعیت برای فروش داراییهای شرکت است و قصد دارد پروژههای دردسرساز بوئینگ را کنار بگذارد. صرف نظر از کسبوکار اصلی و دفاعی شرکت، فروش اغلب داراییهای دیگر امکانپذیر است.
اورتبرگ در تماسی که هفتهی گذشته با تحلیلگران داشت، گفت: «بهتر است کمتر کار کنیم و آن را بهتر انجام دهیم تا اینکه بیشتر و با کیفیت پایین کار کنیم. ما میخواهیم این شرکت در ۵ و ۱۰ سال آینده در چه وضعی باشد؟ آیا این داراییها به ارزش شرکت میافزایند یا حواس ما را پرتاب میکنند؟»
اورتبرگ رئیس واحد دفاعی و فضایی بوئینگ را در ماه سپتامبر برکنار کرد. این واحد سازندهی جنگندههای جت و هلیکوپتر برای وزارت دفاع آمریکا است و کسبوکار فضا بخش کوچکی از آن را تشکیل میدهد.
فضاپیمای استارلاینر بهعنوان یکی از مهمترین داراییهای فضایی بوئینگ در سالهای گذشته با ضرر فزاینده روبرو بوده است. در تازهترین گزارش سهماههی مالی بوئینگ، رقم زیان استارلاینر با افزایش ۲۵۰ میلیون دلاری، درمجموع ۱٫۸۵ میلیارد دلار اعلام شد. بوئینگ میگوید انتظار دارد که این زیان در آینده به مراتب بیشتر شود.
پیش از روی کارآمدن اورتبرگ، بوئینگ برای واگذاری بخشی از برنامههای ناسا به بلو ارجین، کسبوکار فضایی متعلق به جف بزوس، مشغول مذاکره با این شرکت بوده است. بلو ارجین درحال آمادهسازی موشکهای جدید خود برای ماموریتهای آتی ناسا و رقابت با اسپیس ایکس است.
درحالحاضر آیندهی برنامهی استارلاینر نامعلوم است. ماه گذشته، ناسا گفت همچنان درحال تجزیهوتحلیل مراحل بعدی برای این فضاپیما است؛ ازجمله اینکه چگونه استارلاینر بتواند مهر تایید ناسا برای حملونقل منظم فضانوردان را دریافت کند. ناسا همچنین برخلاف اظهارات پیشین خود در اوایل سال جاری، اعلام کرد که استارلاینر در سال ۲۰۲۵ به این هدف دست نخواهد یافت.
به قلم : جناب آقای میلاد میرکانی
منبع : زومیت