سوزان وجیتسکی از مدیران مشهور و باسابقهی دنیای فناوری و یکی از قدیمیترین کارمندان گوگل بود که ۹ سال در مقام مدیرعامل یوتیوب فعالیت کرد.
سوزان وُجیتسکی زمانی به مدیرعاملی یوتیوب انتخاب شد که بسیاری از مدیران زن عالیرتبهی فناوری، از مریسا میر گرفته تا شریل سندبرگ، تلاش میکردند نگاه سنتی رسانهها به حضور فعال زنان در شرکتهای تکنولوژی را تغییر دهند.
وجیتسکی نیز سالها در همین صف، در راه توانمندسازی زنان و رواج فرهنگ تنوع و شمول گامهایی راسخ برداشت که او را در جایگاه یکی از تأثیرگذارترین مدیران تاریخ فناوری قرار داد. اما در کنار این فعالیتها، توانایی او در مدیریت و تنظیم استراتژیهای گوگل و یوتیوب نمای دیگری از رهبری خاص و منحصربهفرد را به جهان نشان داد.
سال ۲۰۰۶ هنگامیکه سوزان وجیتسکی به گوگل پیشنهاد داد شرکت یوتیوب را بخرد، بسیاری از فعالین سیلیکونولی فکر میکردند این شرکت نوپا خیلی زود بهخاطر شکایت مالکین محتوا از انتشار ویدیوهای دارای کپیرایت توسط کاربران به پایان راه میرسد.
دقیقاً یک سال بعد وجیستکی به بنیانگذاران گوگل اصرار میکرد برای خرید دابلکلیک، غول تبلیغاتی نمایشگر، اقدام کنند. این دو خرید بزرگ تأثیر شگفتانگیزی بر نحوهی مصرف محتوای دیجیتال و درآمدزایی از آنها داشتند.
سوندار پیچای چندین سال پیش گفته بود: «سوزان تقریباً توانایی انجام هر کاری را دارد.» این تمجید کاملاً بهجا و درست بود، اما کمتر کسی میداند وجیتسکی حتی در استعدادیابی و استخدام کارمندان نخبه نیز شم فوقالعادهای داشت. سال ۲۰۰۴ او بود که سوندار پیچای را به جایگاه مدیریت محصول هدایت کرد.
وجیتسکی باوجود ظاهر بسیار ساده و طبیعتی آرام، در عالم حرفهای به توصیف کارمندان یوتیوب «متوقفنشدنی و شکستناپذیر» بود. او ۹ آگوست ۲۰۲۴ (۱۹ مرداد ۱۴۰۳) در سن ۵۶ سالگی بر اثر سرطان درگذشت. با ما همراه باشید تا در ادامه، داستان زندگی یکی از قدرتمندترین و تأثیرگذارترین زنان تاریخ تکنولوژی را مرور کنیم.
دوران کودکی
سوزان دایان وجیتسکی ۵ جولای ۱۹۶۸ در شهر سانتا کلارا ایالت کالیفرنیا در خانوادهای لهستانیتبار به دنیا آمد. پدرش استنلی وجیتسکی که در نوجوانی از لهستان تازه کمونیستی شده گریخته بود، بهعنوان استاد فیزیک دانشگاه استنفورد مشغول به کار بود و مادرش استر نیز از شغل معلمی و روزنامهنگاری خود کاملاً رضایت داشت.
استنلی و استر پس از سوزان صاحب دو دختر دیگر نیز شدند: جانت و آن وجیتسکی که هر دو در بزرگسالی به موفقیتهای چشمگیری رسیدند. جانت استاد اپیدمیولوژی شد و آن وجیتسکی که بعدها با سرگی برین، همبنیانگذار گوگل ازدواج کرد (و از او جدا شد)، مدیریت شرکت بیوتک ژنتیک 23andMe را بهعهده داشت.
استر وجیتسکی، مادر خانواده، زنی بسیار فعال و انگیزهبخش بود که روزنامهنگاری را به روشهای بسیار نوآورانهای به دانشجویان خود درس میداد و همین رویه را در خانه نیز در پیش میگرفت. خانهی آنها پر از کتاب و مجله بود و دخترها از کودکی، با استدلالهای خاص متناسب سن خود، در بحثهای شبانهی علمی و فرهنگی والدینشان شرکت میکردند.
از طرف دیگر خانهی خانوادهی وجیتسکی بهواسطهی شغل پدر، فاصلهی زیادی با دانشگاه استنفورد نداشت و استنلی از اینکه دخترانش را به دیدن کتابخانههای بزرگ علم و فناوری ببرد، لذت میبرد. در چنین فضایی سوزان خیلی زود به نویسندگی و هنر علاقهمند شد. سال ۲۰۱۷ او در مصاحبهای با این جمله از والدین خود تجلیل کرد:
والدینمان ما را تشویق میکردند حرفهای را دنبال کنیم که برایمان جذابیت داشته باشد و درعینحال تأثیر معناداری بهجا بگذارد.
سوزان دورهی دبیرستان خود را در مدرسهای در پالوآلتو گذراند. او نهتنها با استعداد ژورنالیستیاش توجه همهی اطرافیان را به خود جلب میکرد، بلکه خط بطلانی بر تصور همیشگی معلمان سنتی کشیده بود که باور داشتند دانشآموزان یا در دروس ریاضی و علوم موفقاند یا در هنر و ادبیات. سوزان از هیچیک از علایق خود بهسادگی عبور نمیکرد.
دانشگاه هاروارد، سانتاکروز و لسآنجلس
سوزان سال ۱۹۸۶ وارد دانشگاه هاروارد شد. او در ابتدا قصد داشت در رشتههای علومانسانی و ادبیات تحصیل کند، اما بهمرورزمان علاقهاش به اقتصاد و ریاضیات بیشتر شد و در نهایت رشتهی تاریخ و ادبیات را انتخاب کرد. چهار سال بعد او مدرک کارشناسی خود را با پایاننامهای که با تمرکز بر اقتصاد نوشته بود، دریافت کرد.
وجیتسکی انتظار داشت مقاطع ارشد و دکترای خود را هم در رشتههای مشابهی ادامه دهد، روی متون سنگین کار کند و سرانجام بهعنوان استاد دانشگاه به دانشجویان کارشناسی درس بدهد. اما یکی از دورههایی که در سال آخر لیسانس گذراند، مسیر زندگی او را تغییر داد.
تابستان سال سوم هاروارد، سوزان در یک استارتاپ فناوری که نزدیک خانهاش در جنوب کالیفرنیا واقع شده بود، کار میکرد و فعالیت تیم، علاقهی او را برانگیخت. به همین دلیل پاییز همان سال در اولین دورهی کامپیوتر زندگی خود ثبتنام کرد.
سال ۲۰۱۴، هنگامیکه برای دانشجویان لیسانس دانشگاه جان هاپکینز سخنرانی میکرد گفت:
همهی برنامهها قابل تغییرند. شما باید آماده باشید تا کمی کاوش کنید، درمورد آنچه میبینید تصمیمگیری کنید، لذت ببرید و کشف کنید. سالها پیش من هرگز تصور نمیکردم فناوری میتواند خلاقانه باشد. اگر به برنامهی خاصی که در دورهی کارشناسی برای خودم چیده بودم، پایبند مانده بودم، هرگز حرفهای را در حوزهی فناوری آغاز نمیکردم، به گوگل ملحق نمیشدم و یوتیوب را رهبری نمیکردم.
پس از فارغالتحصیلی از هاروارد در سال ۱۹۹۰، سوزان تصمیم گرفت تحصیلات خود را در رشته اقتصاد ادامه دهد. او به دانشگاه سانتا کروز کالیفرنیا رفت و مدرک کارشناسیارشد خود را در این رشته دریافت کرد. سپس در رشتهی MBA دانشگاه لسآنجلس (UCLA) مشغول به تحصیل شد تا با اخذ مدرک مدیریت کسبوکار، برای نقش آیندهی خود کاملاً آماده شود.
محیط و فرهنگ جاری در UCLA باعث شد سوزان بیشازپیش مجذوب دنیای تکنولوژی شود. تحصیل در این دانشگاه همچنین به او فرصت داد شبکهای از ارتباطات حرفهای با افراد مختلف ایجاد کند که در آیندهی او نقش مهمی داشت. او بعدها گفت تحصیل در چند دانشگاه مختلف و برخورد با فرهنگها و بینشهای متنوع به او کمک کرده به فردی چندوجهی و جامعنگر تبدیل شود.
اولین تجربههای کاری
نخستین تجارب حرفهای سوزان وجیتسکی با مشاغلی آغاز شد که بهنوعی با تحلیلهای اقتصادی و مشاورهی کسبوکار مرتبط بودند. او در ابتدا بهعنوان تحلیلگر اقتصادی در شرکت اینتوییت (Intuit) استخدام شد. اینتوییت شرکتی نرمافزاری بود که بر توسعهی ابزارهای مالی و حسابداری تمرکز داشت.
سوزان مدت کوتاهی در این شرکت کار کرد، ولی در همین فرصت کوتاه با تحلیل دادههای مالی و تنظیم استراتژیهای کسبوکار بهصورت عملی آشنا شد.
پس از آن به شرکت مشاورهای Bain & Company، یکی از بزرگترین و معتبرترین شرکتهای مشاوره مدیریت در جهان ملحق شد. او در این شرکت در پروژههای مختلفی شرکت داشت که تجربهی او را در زمینهی تحلیلهای استراتژیک، بهبود فرایندهای کسبوکار و توسعه راهبردهای مدیریتی شرکتهای بزرگ افزایش داد.
اما ورود جدی سوزان به دنیای فناوری با کار در بخش بازاریابی شرکت اینتل آغاز شد. کمی قبل از این تغییر شغل، او با دنیس تروپر، مدیرمحصول شرکت ازدواج کرد. این زوج خانهای در منلو پارک، شهری در شمال استنفورد خریدند و سوزان اولین فرزند خود را باردار شد.
ورود به گوگل: زمانی که اتفاقات ساده، آینده را تغییر میدهند
دنیس تروپر و سوزان وجیتسکی که ۶۰۰ هزار دلار برای خرید خانهی ۱۸۰ متری خود پرداخت کرده بودند، تصمیم گرفتند برای سبکتر کردن وام مسکن و همچنین مخارج فرزندی که در راه داشتند، گاراژ خانه را اجاره دهند. در همین زمان یکی از دوستان سوزان در شرکت اینتل، بنیانگذاران گوگل به او معرفی کرد:
لری پیج و سرگی برین دو دانشجوی دکترای استنفورد که بهتازگی استارتاپ Google.com را ثبت کرده بودند، به دنبال مکانی کمهزینه برای دفتر کار خود بودند. آنها خیلی زود با هم به توافق رسیدند و تیم گوگل به گاراژ خانهی وجیتسکی منتقل شد. سوزان بعدها در مصاحبهای گفت:
اوایل آشنایی، تا زمانیکه آنها یادشان بود باید مواد بازیافتی را بیرون بگذارند و اجازه را بهموقع پرداخت کنند، برایم مهم نبود چه کاری انجام میدهند. بعد باگذشت زمان آنها را بهتر شناختم و از موتور جستجوی آنها، گوگل استفاده کردم. لحظهی خاص زندگی من، که آن را «اورکا، اورکا» مینامم، روزی فرا رسید که سر کار بودم. در گوگل چیزی را سرچ کردم ولی سایت خراب بود. ناگهان متوجه شدم چقدر به گوگل وابسته شدهام. دیگر نمیتوانستم انکار کنم که میخواهم خودم هم بخشی از این تیم باشم.
تنها در عرض چند ماه، پیج و برین با سوزان بهعنوان شانزدهمین کارمند خود قرارداد همکاری امضا کردند. در واقع او بهعنوان اولین مدیر بازاریابی گوگل، کار خود را در این استارتاپ کوچک موتور جستوجو آغاز کرد.
تجارب قبلی فعالیت در شرکتهای اینتل و Bain & Co وجیتسکی را بهخوبی برای این جایگاه آماده کرده بود و این از خوششانسی همهی اعضای تیم بود، زیرا کاری که سوزان در گوگل انجام داد، اصلاً کار سادهای نبود. در آن روزها، گوگل هیچ شباهتی به غول اینترنتی امروزی نداشت و نام یاهو بهعنوان سلطان طولانیمدت موتورهای جستوجو تثبیت شده بود.
تیم گوگل شامل بنیانگذاران و تعداد انگشتشماری از کارمندان مستعد بود که همگی بهطور مستقیم در توسعهی محصول و رشد شرکت نقش داشتند. سوزان در سال ۱۹۹۹ در جایگاه مدیر بازاریابی مسئولیتهای متعددی مانند توسعهی استراتژیهای بازاریابی، مدیریت تبلیغات، و همچنین کمک به شکلدهی فرهنگ کاری گوگل بهعهده داشت، اما دختر استر وجیتسکی از شکست نمیترسید.
همزمان با استخدام سوزان وجیتسکی، پیج و برین پیشنهادی از شرکت Excite برای فروش استارتاپ خود به مبلغ یک میلیون دلار دریافت کردند. بنیانگذاران این پیشنهاد را نپذیرفتند و این امر، باتوجهبه تلاش دو سالهی آنها برای پیداکردن خریداری با رقم مشابه، بسیار عجیب بهنظر میرسید.
پیج و برین دوست داشتند به استنفورد برگردند و دورهی دکترای خود را تکمیل کنند، ولی حالا گوگل به گنجینهی پنهان آنها تبدیل شده بود و دستکشیدن از آن حتی بهصورت موقت، در ذهن هیچکدام از اعضای تیم نمیگنجید. طولی نکشید که این دو نابغه؛ تعداد زیادی کارمند، یک دفتر واقعی و ۲۵ میلیون دلار سرمایه خطرپذیر را گرد هم آوردند.
نکتهی مهم این بود که مؤسسان گوگل اطمینان داشتند سوزان وجیتسکی تنها فردی است که میتواند محصولات آنها را به دنیای بیرون معرفی کند (یا بهاصطلاح تجاری، بفروشد).
پیشرفت در نقش مدیر بازاریابی و تبلیغات گوگل
وجیتسکی درمرحلهی اول از سادهترین روشهای رایج برای افزایش کاربران گوگل استفاده کرد: او مستقیماً با دانشگاهها و مدارس و وبسایتهای دیگر وارد مذاکره میشد و آنها را متقاعد میکرد نوار جستوجوی گوگل را به وبسایتشان اضافه کنند.
سوزان همچنین در توسعه پروژههای خلاقانه و جذاب گوگل مانند Google Doodles نیز نقش داشت. Doodleها طرحهای ویژهای بودند که به مناسبتهای خاص لوگوی صفحه اصلی گوگل را تغییر میدادند. این طرحها بهتدریج به یکی از ویژگیهای متمایز گوگل تبدیل شدند که همیشه کاربران را هیجانزده و مشتاق نگه میداشتند.
اما وجیتسکی باید راهی برای درآمدزایی جدی گوگل پیدا میکرد و جرقهی سیستم تبلیغاتی گوگل، یعنی Google AdWords از همینجا زده شد. این سیستم تبلیغاتی که بهمرورزمان به یکی از موفقترین مدلهای درآمدی تاریخ فناوری تبدیل شد، سرعت رشد و توسعهی گوگل را تا حد زیادی تضمین کرد.
سوزان وجیتسکی پس از مدتی به سمت معاون ارشد تبلیغات و تجارت الکترونیک شرکت انتخاب شد. او در این جایگاه جدید فرصت داشت با خرید و ادغام برخی استارتاپهای حوزهی تبلیغات، مسیر درآمدزایی گوگل را هموارتر کند.
بااینحال پروژهی AdSense را میتوانیم یکی از نقاط عطف دوران مدیریت بازاریابی او بدانیم: سیستم گوگل برای ارائه بیلبوردهای دیجیتال در همهجا، از روزنامههای جهانی گرفته تا کوچکترین وبلاگها.
در واقع سوزان فکر میکرد کاملاً منطقی است که گوگل تبلیغات خود را فراتر از موتور جستوجو گسترش دهد. چند سال بعد مشخص شد که حق با او بود. تعداد کاربران ادسنس تا سال ۲۰۱۷ به ۱۱ میلیون نفر رسید و سالانه ۹۵ میلیارد دلار برای گوگل درآمد داشت. یک دهه بعد درآمد گوگل از این بخش به ۲۴۰ میلیارد دلار در سال رسید.
کارمندان اولیهی گوگل در این دوران به سوزان لقب «مینی مدیرعامل» داده بودند: او از معدود مدیران اجرایی بود که سرگی برین و لری پیج همیشه با دقت به حرفها و پیشنهادهایش گوش میدادند.
او بهعنوان اولین کارمندی که در شرکت صاحب فرزند شد، خطمشی مرخصی والدین را تدوین کرد، چیزی که برنامهنویسان ردهبالای شرکت به آن توجه نکرده بودند.
یکی از بزرگترین پروژههایی که وجیتسکی در ذهن داشت و به موفقیت نرسید، اولین سرویس ویدیویی گوگل بود. سوزان این بخش را سال ۲۰۰۵ راهاندازی کرده بود، اما مشکل اصلی پیشرفت این طرح شرکت کوچک محتوای ویدیویی به نام یوتیوب بود که بهعنوان رقیبی سرسخت و قوی، سد راه آنها شده بود.
یوتیوب سرویس رایگانی برای آپلود ویدیوهای کاربران بود که به مردم اجازه میداد بلافاصله پس از بارگیری، محتوا را تماشا کنند. وجیتسکی تمام مزایا، هزینهها، مدلها و جزئیات کار یوتیوب را برای بنیانگذاران مستند کرد تا آنها را قانع کند این شرکت را خریداری کنند. سرانجام گوگل در سال ۲۰۰۶ یوتیوب را به مبلغ ۱٫۶۵ میلیارد دلار خریداری کرد. خرید یوتیوب در آن زمان بهعنوان یکی از بزرگترین معاملات دنیای فناوری شناخته شد.
درست یک سال بعد وجیتسکی با ایدهی خرید شرکت جدیدی به لری پیج مراجعه کرد: شرکت DoubleClick، کسبوکار تبلیغات اینترنتی رقیب نیز به توصیهی او خریداری شد و پس از آن سوزان ۷ سال تمام را به رهبری عملیات ترکیبی دابل کلیک و ادسنس گذراند.
اکتبر سال ۲۰۱۰ وجیتسکی به سمت معاون ارشد نظارت بر محصولات تبلیغاتی آنلاین گوگل ارتقای مقام یافت.
مدیرعاملی یوتیوب
گوگل پس از خرید یوتیوب، سالار کمانگر نهمین کارمند استخدامی خود را به مدیرعاملی این شرکت منصوب کرد. اولین و بزرگترین چالش شرکت یوتیوب این بود که شرکتهای رسانهای تمایلی به قراردادن محتوای خود در وبسایتی رایگان نداشتند و از طرف دیگر بازاریابان نیز از محتوای آماتور حمایت نمیکردند.
در همین دوران سوزان وجیتسکی در حال توسعهدادن دومین ستون تبلیغات تجاری گوگل بود که با جمعآوری اطلاعات کاربران به نمایش تبلیغات هدفمند کمک میکرد.
هرچند این سیستم درآمد بیپایانی برای شرکت به همراه داشت و سرمایه موردنیاز پروژههای جدیدی مانند اتومبیلهای خودران و فناوریهای پزشکی و داروسازی را فراهم میکرد، اما پایههای انحصاری شرکت گوگل را نیز بهطرز شگفتانگیزی تقویت کرد.
یوتیوب در سال ۲۰۰۹ یک میلیارد بازدید روزانه داشت. این نرخ در سال ۲۰۱۱ به ۳ میلیارد بازدید و در سال ۲۰۱۲ به ۵ میلیارد بازدید رسید. پلتفرم ویدیویی گوگل با وجود تمام چالشها، بهسرعت درحالرشد بود و تمام منتقدینی که پیشازاین سوزان وجیتسکی را برای خرید این شرکت سرزنش میکردند، در سکوتی عمیق فرورفته بودند.
سال ۲۰۱۴ وجیتسکی در شرایطی بهعنوان مدیرعامل جدید یوتیوب جایگزین کمانگر شد که پنجمین فرزند خود را باردار بود. اما او بیش از هر زمان دیگر بهخاطر تواناییها و مهارتهای مدیریتیاش توجه رسانهها را جلب کرده بود: مجلهی تایم او را قدرتمندترین زن دنیای فناوری نامید و در سال ۲۰۱۵ نام او را در فهرست ۱۰۰ فرد تأثیرگذار سال منتشر کرد.
اما اوضاع و شرایط برای وجیتسکی چندان عالی پیش نمیرفت. یوتیوب به دلیل نقض کپیرایت با چالشهای قانونی مواجه بود و همزمان فیسبوک بهترین کارمندان متخصص آنها را به استخدام خود درمیآورد. از طرف دیگر تولیدکنندگان محتوا میگفتند مدل قیمتگذاری یوتیوب حتی هزینههای آنها را هم پوشش نمیدهد.
هیچکدام از این موانع قرار نبود سوزان را متوقف کند. او میخواست برای موفقیت در حوزهای که تحت تسلط مردان بود، بهسختی بجنگد. کاملاً برعکس، وجیتسکی آماده بود رهبری شرکت را به دست بگیرد و بههیچوجه قصد شکستخوردن نداشت.
سوزان در ابتدا تیمهای خود را روی تبلیغات پریمیوم، برنامههای موسیقی، برنامههایی مخصوص کودکان و رسیدن به هدف داخلی «یک میلیارد ساعت تماشای روزانه» متمرکز کرد. اما بسیاری از برنامههای او به دلایل سیاسی ناتمام ماند.
واقعیت این بود که یوتیوب در اولین سال مدیرعاملی وجیتسکی، شاهد افزایش نگرانکنندهی کاربران افراطگرایی بود که از این پلتفرم برای پخش تبلیغات و ویدیوهای مخوف و نفرتانگیز استفاده میکردند. در نتیجه سوزان نظارت بر محتوا را در اولویت شرکت قرار داد و سیاستهای جدی و سختگیرانهای برای کنترل ویدیوها درنظر رفت.
در مرحلهی بعد وجیتسکی با برنامههایی مانند حق اشتراک کانالها، همکاری در فروش و قابلیت سوپرچت، سیستمهای جدیدی را برای درآمدزایی شرکت پیادهسازی کرد. او که معتقد بود آیندهی رسانهها با محتوای ویدیویی تغییر میکند، سال ۲۰۱۸ در گفتگویی با خبرنگار فورچون، وضعیت فعلی و آیندهی برنامههای تلویزیون را از دیدگاه خود شرح داد.
او در این مصاحبه با اشاره به اینکه نرخ بینندگان تلویزیونهای سنتی ۴۰ درصد کاهشیافته و یوتیوب به محبوبترین پلتفرم ویدیویی بین جوانان ۱۸ تا ۳۴ سال تبدیل شده است گفت:
آینده متعلق به تولیدکنندگان محتوایی است که قادرند مخاطبان خود را در کانالهای یوتیوب دور هم جمع کنند. ببینید، تا چند سال بعد مردم بیشتر زمان خود را روی اسکرین گوشیهایشان میگذرانند، نه تلویزیونهای بزرگی که ما به تماشای آنها عادت داریم.
من باور دارم زمان مرگ تلویزیون فرا رسیده، درحالیکه تا یک دهه قبل تلویزیون یکی از بزرگترین بازارهای تبلیغاتی و اشتراکی مصرفکنندگان را شکل میداد. اگر به نسل بعد نگاه کنید متوجه میشوید که آنها سبک زندگی کاملاً متفاوتی دارند. جوانان ترجیح میدهند در اتاقخواب خود، ویدیوهای دلخواهشان را روی گوشیهایشان تماشا کنند.
وجیتسکی در ادامهی صحبتهایش تأکید کرد که بهزودی خالقان محتوا و اینفلوئنسرها جایگزین استودیوها و شبکهها میشوند:
این افراد شرکتهای رسانهای خودشان هستند. آنها مدیرعاملاند، هویت و شخصیت برند خود را شکل میدهند و بهمرورزمان نویسنده، ادیتور و مشاوران خاص خودشان را به همکاری میگیرند. بنابراین ما واقعاً باید در انتظار نسل بعدی شرکتهای رسانهای باشیم.
وجیتسکی پس از راهاندازی سرویس Youtube TV تشویق محتوای آموزشی را در دستور کار تیم قرار داد. در همین راستا جولای سال ۲۰۱۸ سرویس Youtube Learning معرفی شد که با سرمایهگذاری و پشتیبانی از محتوای آموزشی کاربران مستقل، این پلتفرم را به «بزرگترین دانشگاه جهان» تبدیل کرد.
سوزان وجیتسکی ۹ سال در مقام مدیرعامل یوتیوب باقی ماند و در این مدت یکی از محبوبترین و سالمترین پلتفرمهای ویدیویی جهان را توسعه داد که مقصد روزانهی میلیاردها نفر و صحنهای برای هنرمندان بیشماری بود که در این فضا؛ مشاغل خود را راهاندازی و تثبیت کردند.
او فوریه سال ۲۰۲۳ از مقام خود کنارهگیری و اعلام کرد که قصد دارد پس از این روی «خانواده، سلامتی و پروژههای شخصی خود» متمرکز بماند. در آن زمان نه خانوادهی وجیتسکی و نه شرکت، درمورد وضعیت سلامتی او اطلاعات بیشتری منتشر نکردند.
تلاش برای توانمندسازی زنان و حمایت از والدین شاغل
سوزان وجیستکی در طول دوران مدیریت خود تلاش زیادی برای کاهش شکاف جنسیتی در حوزهی فناوری کرد. او هنگامیکه به استخدام گوگل درآمد باردار بود و پس از آن مادر چهار فرزند دیگر نیز شد. او همیشه تأکید میکرد که هیچ زنی نباید بهواسطهی مادر شدن، از ادامهی فعالیت در شرکتها و مؤسسات تکنولوژی بازبماند.
سال ۲۰۱۷ او مقالهای را در پاسخ به یادداشت جنجالی یکی از کارمندان سابق گوگل منتشر کرد که مدعی شده بود شکاف جنسیتی در دنیای فناوری، ریشه در عوامل بیولوژیک دارد. سوزان در این مقالهی کوتاه برخی از تبعیضاتی را که شخصاً در دوران فعالیت خود تجربه کرده بود، افشا کرد. او نوشته بود:
بارها و بارها کارشناسان و رسانهها تواناییها و تعهد من به شغلم را زیر سؤال بردهاند. بارها از رویدادهای مهم صنعت و گردهماییهای اجتماعی کنار گذاشته شدهام. باور میکنید من جلساتی با رهبران فناوری خارجی داشتم که در آنها، مدیران با همکاران مرد جوانتر از من صحبت میکردند و توجهی به من نداشتند. بسیاری از اوقات حرف من قطع میشد، ایدههای من را نادیده میگرفتند تا زمانی که مردان مجدداً آنها را بیان کنند. مهم نیست این اتفاقات چقدر قدمت دارد. ما هنوز هم از چنین وقایعی آسیب میبینیم و درد میکشیم.
یادداشت این همکار قدیمی، من را به فکر فرو برد که شکاف جنسیتی چگونه در حوزهی فناوری برخلاف سایر حوزههای STEM ادامه دارد. ما بهعنوان یک صنعت برای معکوس کردن این روند چقدر تلاش کردیم و این یادداشت چه سیگنال دلسردکنندهی دیگری برای زنان جوانی بود که مشتاق تحصیل در علوم کامپیوتر هستند.
من به همهی زنان بهطورجدی توصیه میکنم حق خود را طلب کنند. چه ارتقای شغلی باشد و چه افزایش حقوق، آنها باید به دنبال چیزی باشند که لیاقتش را دارند.
وجیتسکی همچنین برنامههای مختلفی را برای آموزش برنامهنویسی به کودکان از دوران دبستان پیگیری کرد و نقش مهمی نیز در تغییر سیاستهای شرکت دررابطهبا والدین شاغل داشت. او سال ۲۰۱۵ مقالهای در والاستریت ژورنال نوشته بود و از مردم آمریکا دعوت میکرد این کشور را به پیشروترین کشور جهان در زمینهی حمایت از والدین شاغل تبدیل کنند.
یوتیوب نیز تحت رهبری سوزان، برنامههایی YouTube Creators for Change را معرفی کرد که هدف آن حمایت از تولیدکنندگان محتوایی بود که به مسائل اجتماعی میپردازند و برای ایجاد تغییرات مثبت در جوامع خود تلاش میکنند. این برنامهها به سازندگان محتوا از گروههای اقلیت و جوامع کمتر دیده شده، کمک کرد تا صدای خود را به مخاطبان جهانی برسانند.
درگذشت
وجیتسکی ۹ آگوست سال ۲۰۲۴ (۱۹مرداد ۱۴۰۳) پس از دو سال مبارزه با سرطان ریه در سن ۵۶ سالگی درگذشت. خبر فوت او را همسرش دنیس تروپر در فیسبوک منتشر کرد.
سوندار پیچای مدیرعامل آلفابت پس از شنیدن این خبر در توییتی نوشت:
درگذشت دوست عزیزم سوزان وجیتسکی پس دو سال مبارزه با سرطان، مرا به اندوهی عمیق و باورنکردنی فروبرد. او نقشی بنیادین در تاریخ گوگل داشت و تصور دنیای بدون او بسیار سخت است. او انسان، رهبر و دوست فوقالعادهای بود و ما دلتنگش خواهیم ماند.
ساعاتی بعد نیز بسیاری از دوستان و همکاران او، یوتیوبرهای معروف و مدیران شرکتهای بزرگ فناوری (مانند تیم کوک مدیرعامل اپل، مارک بنیوف همبنیانگذار سیلزفورس و ملیندا گیتس) با انتشار پستها و تصاویری در شبکههای اجتماعی؛ یاد و خاطرهی سوزان وجیتسکی را گرامی داشتند.
وجیتسکی یکی از باسابقهترین و تأثیرگذارترین کارمندان گوگل و یکی از برجستهترین مدیران زن سیلیکونولی بود که بهطور خاص تسلط بینظیری بر اقتصاد اینترنتی داشت.
استیو چن، یکی از بنیانگذاران یوتیوب پس از کنارهگیری وجیتسکی در مصاحبهای یادآوری کرد که در سال ۲۰۰۶ یکی از نگرانیهای اصلی فروش این پلتفرم به گوگل این بود که شاید شرکت بزرگتر، تبلیغکنندگان را نسبت به بینندگان و سازندگان محتوا در اولویت قرار دهد.
اما پس از گذشت سالها، چن باور داشت که چنین اتفاقی رخ نداده است. او در صحبتهای خود گفت: «یوتیوب تحت رهبری سوزان عملکرد فوقالعادهای داشت.»
به قلم : سرکار خانم پویش پورمحمد
منبع : زومیت